Kailasha Tapınağı, dünyanın en büyük monolitik ve kesme kayadan yapılma tapınağıdır. Tek bir kayadan oyulmuştur. Büyüklüğü, mimarisi ve heykellerinin ince işçiliği nedeniyle Hindistan’ın en dikkat çekici mağara tapınaklarından biri olarak kabul edilir. Tapınak, Maharashtra Eyaletinde Aurangabad şehri yakınlarındadır. Aurangabad, aynı zamanda Türk – Mughal hanedanının son hükümdarı Aurangzeb’in (Alemgir) mezarının bulunduğu yer olarak da tarihi bir öneme sahiptir.
Rashtrakuta kralı I. Krishna tarafından inşa edilmeye başlanan Ellora’daki tüm mağaralar içinde en önde geleni olan Kailasa Tapınağı, araştırmacıları ve gezginleri yıllardır büyülemiştir. Arkeologlar, bu tapınağın yapımının 100 yıldan fazla sürmüş olabileceğini hesaplamıştır.
Yapı, Tanrı Shiva’yı onurlandırmak için yapıldı. Yapı ustaları, Shiva’nın evi olan Himalaya dağlarında bulunan kutsal Kailash tepesinin bir benzerini burada oluşturmak istediler. Hatta, tapınak bittikten sonra üst bölümlerini beyaz alçı ile kapladılar ki Kailash dağındaki karlı zirvelere benzesin. Günümüzde bu alçı kaplamanın bir kısmı halen görülebiliyor.
Kailasa tapınağı, Ellora mağaralar grubunun tacı gibidir. Burada toplam 34 mağarada değişik tanrı heykelleri vardır. Kailasa tapınağı bu mağaralardan 16 numaralı olanıdır. Ellora mağaraları, yeryüzünün hareketiyle veya başka doğal nedenlerle oluşmuş mağaralar değil, insanlar tarafından dik bir yamacın bir yüzüne elle kazılmış yerlerdir. Yapım amaçları tapınaklar oluşturma olduğu için manevi önemi olduğu kabul edilir. Hindular tarafından bölgeye tapınaklar yapıldıktan sonra Budistler ve Jain dini üyeleri de kendi tapınaklarını ve manastırlarını buraya yapmışlardır.
Kailasa Tapınağı, dünyadaki en büyük tek parçalı yapıdır. Yapı, çok katlı bir tapınak kompleksidir. 1300 yıllık geçmişi olan bu mimari harikanın en önemli özelliği, Charanandri tepelerindeki tek bir volkanik bazalt kayasından oyulmuş olmasıdır. Sadece Hindistan’ın değil tüm dünyanın en büyük monolitik sanat eseri olarak kabul edilir. Tapınaktaki heykeller bile ana tapınakla aynı kayadan oyulmuştur. Tapınağın mimari özelliği Pallava ve Chalukya dönemlerinin izlerini taşır.
Tapınakta bulunan iki büyük panelden birinde Ramayana destanından ötekinde de Mahabharata destanından sahneler anlatılmıştır. Ana binayı sırtlarında taşır gibi yapılmış olan yüzlerce fil motifi de çok ilginçtir. Dış duvarlardaki işlemelerde çeşitli Hindu tanrıları resmedilmiştir. Avludaki iki büyük sütun Shiva’nın yaşamından sahneleri temsil etmektedir. Burada bulunan Tanrı Vishnu’nun çok büyük boy bir heykeli ince işçiliği ile dikkati çekmektedir.
Tapınak U şeklindedir. Derinliği 50 metre, genişliği 30 metre ve yüksekliği 32 metredir. Tam olarak sayılamasa da tapınak 3 katlıdır. Kailash tapınağı Atina’daki Panthenon tapınağı alanının iki katını kaplar 1,5 kat daha yüksektir. Dünyanın tüm antik tapınaklarından daha büyüktür.
Kailasa Tapınağı dikey yönde kazılarak ve taşlar işlenerek yapılmıştır. Taş oymacıları orijinal kayanın tepesinden başlayıp aşağı doğru kazmışlar. Geleneksel yöntemleri uygulayan taş ustalarını, karşı cepheden izleyen büyük usta mimarların yönlendirdikleri sanılıyor.
Uzmanlar, kişi başına çalışma süresini hesapladıktan sonra, bu çalışmanın gerçekleştirildiği ölçeğin çok büyük olduğunu bildirdiler. Tüm tapınağın ortaya çıkartılabilmesi için 200 bin ton kayanın kaldırılmasını gerektiği hesaplanmıştır. Projenin tamamlanması için 7 bin işçinin 150 yıl süreyle çalıştığına inanılıyor. Bu iş günümüz tekniğiyle yapılsaydı, 20 bin tonluk her bir kaya parçasını kazmak için 10 ton kapasiteli JCB iş makinelerinden 10 tanesini çalıştırmak gerekecekti. Her makinenin 100 ton kayayı kazabildiği hesaplansa ve sadece kaba inşaat için her gün bin ton kaya çıkartılsa bile tüm çalışma 6 aydan fazla sürecektir.
Kailash tapınağının eşsiz yapısıyla ilgili bir başka ilginç gerçek, tapınaktaki bazı tören salonlarının tavanında tersinden yontulmuş lotus çiçekleri desenlerinin varlığıdır. Bu motifi işleme yöntemi hiçbir yapım tekniği ile açıklanamamıştır.
Ayrıca, tapınakta bulunan bazı deliklerin ve dar geçitlerin varlığı da ilginçtir. Bunların yapımını gerçekleştirmek için o dönemde yaşamış bulunan 1 metre boyundaki cüce insanlardan faydalanıldığı düşünülmektedir. Ancak, bu tip cüce insanların bile açamayacağı deliklerin varlığı da dikkat çekicidir. Deliklerin kazıldığı yerler, çok kısa boyda insanların bile bu deliklere girip kazamayacağı bir durumdadır. Bu tür dar delikler, günümüzde ancak yüksek teknoloji ürünü ve bilgisayar kontrollü makineler tarafından delinebiliyor. Bazı deliklerin, bilinmeyen kimyasal maddeler karıştırılmış sıvılar kullanılarak açılabileceği de düşünülüyor. Ancak daha sonra bunların dikey duvara nasıl eşit bir şekilde uygulandığı, akacak sıvıların zemine zarar vermeden nasıl korunduğu birer bilinemez olarak kalmıştır.
Kailasa Tapınağı’nın inşaatının dikey olarak yapılmış olması gerçekten de ilginçtir. Çalışma üstten başlayıp aşağı doğru gitmiştir. Her bir kaya yapısı kesildikten sonra ekstra taş veya kaya parçası ekleyerek değiştirme şansı olmadığı için planlama çok dikkatli bir şekilde yapılmıştır. Demir çubuklardan yapılmış matkaplar kullanılarak dağdan ayrılan büyük kayalar aşağı doğru yuvarlanmıştır. Çevredeki bazı duvarlarda matkap izleri halen görülebiliyor.
Tapınağın yapımında günde 16 saat çalışıldığı biliniyor. İç mekanlardaki karanlık bölgelerde çalışabilmek için karmaşık ayna sistemleriyle güneş ışınları içeriye yansıtılmış. Çok derinlerde olup da ışığın hiç ulaşamadığı yerlerde yogik göz – üçüncü göz denilen içgörü sahibi ustalar getirilmiş.
Yapı o kadar güçlü olmuştu ki, Türk – Mughal imparatoru Aurangzeb (Alemgir) ve İslam kuvvetlerinin tapınak sütunlarını kırmaya ve bu kutsal yapıya zarar vermeye yönelik girişimleri sonuçsuz kaldı. Yapıda sadece bazı fil motiflerine çok küçük hasarlar verilebildi. Aurangzeb’in bin kişilik bir kuvveti buraya gönderdiği ve bu kişilerin 3 yıl uğraşmasına rağmen tapınakta dikkate değer bir zarar veremedikleri anlatılıyor.
